Historia wsi

Z historii sołectwa Osiny Najmłodsze sołectwo w Gminie Gorzyce. Powstałe w 1999r. z inicjatywy mieszkańców reprezentowanych przez obecnego sołtysa Osin Henryka Tomali, który pełni w tym czasie funkcję tzw. pod sołtysa Osin z ramienia jego członkostwa w radzie sołeckiej Gorzyc, utworzonej w wyborach w listopadzie 1998r. Jego pisemne prośby domagające się utworzenia odrębnego i samodzielnego sołectwa Osiny są skierowane do ówczesnej Rady Gminy Gorzyce i Wójta Gminy Gorzyce pani Krystyny Durczok. Po zebraniu podpisów mieszkańców Osin popierających utworzenie w Osinach niezależnego sołectwa, (pod prośbą podpisali się wszyscy pełnoletni mieszkańcy), na marcowej Sesji Rady Gminy Gorzyce w 1999r. za pełnym poparciem Wójta Gminy Gorzyce pani Krystyny Durczok, Rada Gminy podejmuje Uchwałę - „O utworzeniu sołectwa Osiny" określając w Uchwale jego granice i jego status prawny. Zostaje opracowany statut prawny dla nowego sołectwa określający jego prawa i obowiązki, a także regulamin wyborów sołtysa i rady sołeckiej sołectwa Osiny. Osiny liczą obecnie 650 mieszkańców. To bardzo stary przysiółek Gorzyc. Na starych mapach publikowanych w naszej gazecie „U NAS" (5\64\98) na mapie Księstwa cieszyńskiego z 1630r. Osiny są uwidocznione pod nazwą „Orschatz" co w języku niemieckim znaczy osada lub wieś. Na mapie Księstwa cieszyńskiego (U NAS 7\162\06) z 1724r.są naniesione Osiny pod tą samą nazwą. Na mapie Księstwa Raciborskiego z 1736r. Osiny są nazwane po węgiersku Host co oznacza osada. Od 1850r. Osiny są nanoszone na mapy byłych właścicieli tych ziem pod nazwa Col. Ozin, lub Osin. Już na przełomie XVIII i XIX wieku, Col. Ozin liczy około 35 - 40 zagród wiejskich zlokalizowanych nad małym potoczkiem spływającym z wzgórz czyżowickich (dzisiejsza ul. Gen. Sikorskiego i część ul. Kolejowej) Etymologii nazwy Osiny można się doszukiwać w staro słowiańskim słowie „osień znaczący przed, lub obok, albo coś oddzielającego, np.: ściana, lub jak sień przed izbą itp. Czyli Osiny obok Gorzyc, lub np. Osiny obok Żor. Już to staro słowiańskie nazewnictwo tej osady wiele mówi o jego wielowiekowej historii. Powtarzającą się nazwę Ozin umieszczano na strych mapach byłych właścicieli Gorzyc lub Bełsznicy sięga końca XVI wieku, gdzie w oddaleniu 2 km. od Gorzyc i 1,5 km. od Bełsznicy przycupnęło nad niewielkim potokiem kilkanaście zagród wiejskich zamieszkałych przez znane do dzisiaj osińskie rody: Adamczyków, Błędowskich, Buglów Ciurajów, Długich, Hołomków, Hanusków, Glenców, Grobelnych, Knauerów, Kuczoków, Krótkich, Nowaków, Mandryszów, Michalskich, Molitorów, Mików, Musiołów, Palików, Piętów, Patasów, Sosnów, Topiszów, Tkoczów i wielu innych, których rodowe pola z terenu Osin są zapisane w księgach wieczystych, a ich rodowody w księgach parafialnych, czasem Rogowa, a czasem Gorzyc. Przyspieszony rozwój Osin nastąpił po uruchomieniu linii kolejowej Wodzisław - Chałupki w 1882r. gdzie wielu mieszkańców Osin dostało zatrudnienie przy budowie linii kolejowej, a po jej uruchomieniu zostało pracownikami kolei. Zyskowna praca na kolei poprawiła ich jakość bytową pozwalającą na budowę nowych murowanych i krytych dachówką domów, z których wiele dotrwało do dzisiaj. Odbudowane i wyremontowane domostwa ze zniszczeń wojennych z kwietnia 1945r. świadczą o ciągłości historycznej tej osady. Próbując odtworzyć dawną historię Osin napotykamy wiele trudności w udokumentowaniu prawnego ich istnienia jako miejscowości, gdyż zachowało się niewiele faktów zapisanych, a te które istnieją są prawdopodobnie przechowywane w archiwach niemieckich, w których zniemczano nie tylko nazwę miejscowości, ale również typowe śląskie nazwiska ich mieszkańców. Oprócz wzmiankowanych starych map potwierdzających wielowiekowe istnienie tej osady istnieją przekazy ustne w formie opowieści, na których nie możemy opierać faktów historycznych, chociaż dają one nam wiele do przemyślenia. Dokładniejszą wiedzę historyczną o Osinach jesteśmy w stanie udokumentować dopiero od czasów rozpoczęcia budowy linii kolejowej Wodzisław Chałupki tj. od około 1875r. Kiedy to mieszkańcy Osin zaczęli przebudowę swoich domów z drewnianych na murowane. Od tego też okresu istnieją zapisy notarialne, z których dowiedzieć się można o przekazaniu swoich domów i ziemi swojemu potomstwu, gdzie na wielu takich dokumentach notarialnych sporządzonych przez niemieckie urzędy można się doczytać ich położenia w Col. Ozin, lub . też w Orschatz - Krais Ratibor, a najczęściej pod niemiecką nazwą w Ozin Krais Ratibor. Kultywując pradawne tradycje, życie mieszkańców Osin skupia się wokół parafii i kościoła P.W. Ducha Świętego co uwzględnił obecny sołtys w opracowanym przez niego herbie Osin, umieszczając na lewej stronie tarczy herbowej wizerunek wieży osińskiego kościoła, zaś na prawej stronie wizerunek zielonego drzewa osiki mogące się słowotwórczo wiązać z nazwa sołectwa, a dodatkowo kojarzyć z często spotykanymi na terenie Osin zagajnikami tego pospolitego tutaj drzewa.

Po uzyskaniu samodzielności Osiny szybko doganiają pozostałe sołectwa w organizowaniu życia społecznego i kulturalnego swoich mieszkańców. Motorem wszystkich poczynań są kolejne Rady sołeckie pod przewodnictwem sołtysa, z którego inicjatywy zostają powołane kolejne organizacje społeczne skupiające w swoich szeregach mieszkańców Osin. Już w listopadzie 1999r. powstaje Koło Gospodyń Wiejskich liczące 22 osoby. W lutym 200Ir. rozpoczyna w Osinach działalność stowarzyszenie społeczno- kulturalne pn. „Bractwo Osińskie" - pierwsza tego typu organizacja zarejestrowana w Starostwie Powiatu Wodzisław Śl. ,30" wspólnie z KGW jest organizatorem wielu imprez społecznych w swoim sołectwie - wycieczek rowerowych i autobusowych, pikników i biesiad, festynów i zawodów sportowych. W kwietniu 2001r. zostaje powołany do działalności osiński chór „Melodia", nad którym patronat pełni WDK Gorzyce zatrudniając na potrzeby osińskiego chóru dyrygenta. W grudniu 2003 roku zostaje zarejestrowana w Starostwie działalność Osińskiego Towarzystwa Sportowego skupiającego w swoich szeregach głównie osińską młodzież. OTS Osiny działa w 4 sekcjach sportowych - piłka nożna, siatkówka, tenis stołowy i sekcja rowerowa.

Zobacz fotogalerię

  • II turniej drużyn niezrzaszonych
  • Mecz Osiny - Czyżowice
zobacz więcej

Staraniem sołtysa zostały wybudowane w Osinach boiska sportowe: dwa do siatkówki, pełno wymiarowe do piłki nożnej, również do koszykówki, a ze składek ,30" zakupiono stół do tenisa, który za zgodą obecnego ks. proboszcza jest umieszczony w salce budynku katechetycznego osińskiej parafii. Jest to obiekt parafialny, który za zgodą władz kościelnych służy jako świetlica, a korzystają z niej wszystkie organizacje społeczne osińskiej parafii. Za wsparciem finansowym Urzędu Gminy Gorzyce został utworzony „Plac Zabaw" (1988r.) w parku „Jaś" przy ul. Raciborskiej, który w br. zostanie doposażony o nowe urządzenia służące dzieciom najmłodszym do zabawy. W swojej działalności osińskie organizacje społeczne dążą do integracji wszystkich mieszkańców swojego sołectwa, pragną też w swojej działalności nawiązać do tradycji i folkloru ludowego tej części śląskiej ziemi, z którą Osinianie są mocno i emocjonalnie związani. Wracając do historycznych już wydarzeń Osin upamiętnić trzeba fakt budowy w latach 1931-1934 w Osinach stosunkowo dużej kaplicy, na działce ziemi ofiarowanej przez rodzinę Manrysz. W tej mogącej pomieścić jednorazowo ponad 200 osób kaplicy, posiadającej dzwonnicę, pawlacz i zakrystię, jeszcze przed wojną były czasowo, a głównie z okazji świąt kościelnych odprawiane Msze św. i inne nabożeństwa, co trwało do końca lat 60-tych, kiedy to została formalnie powołana parafia osińska z Kaplicą pw. Ducha Świętego, która do czasu wybudowania nowego kościoła w 1986r. pełniła jego rolę.

Zobacz fotogalerię

  • Kościół p. w. Ducha Świętego. Centralnie położony w Osinach. Pierwsza Msza święta odbyła się 24 grudnia 1984r. (pasterka). Kościół został poświęcony w 1985r. Proboszczem parafii jest ks. Grzegorz Gwóźdź.
  • Kaplica Św. Ducha w Osinach. Po jej Przebudowie w latach 60-tych XX wieku.
zobacz więcej

Inną godną pamięci sprawą jest przypomnienie naszej społeczności gminnej o fakcie istnienia w Osinach od lat 20 do 50 XX w. remizy strażackiej mieszczącej się w zabudowaniach u pana Wiktora Piechaczka na wlocie ul. gen. Sikorskiego. Założycielem OSP w Osinach w roku 1927, był pochodzący z Rydułtów Szczepan Przybyła, (1891-1960r.) , który ożenił się z Jadwigą Szczęsny z Bełsznicy. Młodzi małżonkowie wybudowali w 1920r. pierwszy przy ul, Raciborskiej między Gorzycami, a Bełsznicą dom mieszkalny istniejący do dziś. Zamieszkały obecnie przez rodzinę M... Marekwica Czarnecki. Wspomniana Remiza strażacka była wyposażona w konny wóz bojowy z ręczną pompą strażacką, a drużyna strażacka składała się z 30 strażaków mieszkańców Osin przedstawionych na dołączonym zdjęciu.

Zobacz fotogalerię

zobacz więcej

Na terenie Osin istniała też jedna z największych i najładniejszych sal weselnych z wyszynkiem, należąca do żyjących jeszcze w Osinach właścicieli - Salamonów. Obecnie w dawnym szynku jest prowadzony duży sklep meblowy, a dawny szynk jest nadal zamieszkały przez znaną i szanowaną rodzinę Salamonów, z której pochodzi wiele znamienitych postaci.

Osinianie od wieków zawsze kultywowali tradycje chrześcijańską na swojej małej ziemi, czego dowodem są dawne i dzisiejsze odznaki kultu chrześcijańskiego w postaci kapliczek wmurowanych w ściany domów, krzyży przydrożnych, kapliczek zawieszonych na starych drzewach, (w miejscu kaplicy z 1934r. na pniu rosnącej tam lipy, od niepamiętnych czasów była zawieszona kapliczka z obrazem Matki Boskiej, przy której mieszkańcy Osin modlili się i odmawiali różaniec). Wiele z tych najstarszych pamiątek kultowych wraz z odejściem ich właścicieli zostało zlikwidowanych. Ważnym takim jednym z niewielu pozostałych obiektów chrześcijańskich jest krzyż przydrożny postawiony około 1890 roku na ul. Gen Sikorskiego przed przejazdem linii PKP. Fundatorami tego krzyża była Rodzina Kuczoków zamieszkująca w nie istniejącym już gospodarstwie, (dom mieszkalny i stodoła). Przed domem na paradę posadzono dwa ozdobne drzewa pięknej kwiecistej irgi. Podczas wielkiej burzy i nawałnicy deszczowej w jedno z tych drzewek uderzył ogromny piorun wypalając go do korzeni. Ani dom, ani pobliska stodoła nie doznały żadnego uszczerbku, chociaż trawa po uderzeniu pioruna została wypalona do samego muru domu. W podzięce Bogu za doznaną łaskę jeszcze tego samego roku Kuczokowie postawili istniejący do dziś Krzyż, obok którego nadal rośnie jedno z ocalałych drzew irgi. Krzyżem opiekuje się sędziwa już w swoich latach wnuczka Kuczoków Agnieszka Famow i sąsiadujące z krzyżem rodziny braci Czarneckich. Z inicjatywy Rady sołeckiej została zbudowana na parkingu przy kościele kapliczka Św. Krzysztofa, a na cmentarzu tablica upamiętniająca osoby poległe i zaginione podczas II wojny. Istnienie głębokiej wiary chrześcijańskiej w Osinach owocuje wieloma powołaniami seminaryjnymi i klasztornymi. Pierwszym kapłanem pochodzącym z Osin był ks. Reginald Knauer, syn Antoniego i Anastazji z domu Glenc. Służy jako proboszcz w Pińsku (Białoruś), w Czyżowicach od 1939r. do l942r. jako wikary Od 1942r. do 1967r. jest proboszczem w Bukowie, gdzie nagle umiera. Pochowany na cmentarzu w Gorzycach. Drugim kapłanem pochodzącym z Osin (ur. 1948r), jest ks. Antoni Honisz, syn Izydora i Gertrudy z domu Zając. Jego Prymicje odbyły się w Osinach w dniu 19.04.1973r. Po świeceniach służy w Olzie. Od jesieni 1974r. w Zawadzie. Od 1974r. Jako wikary służy kolejno w parafiach Brzeziny, Ustroń i Mysłowice - Janów. W latach 1976-77 pełni służbę misyjną w Argentynie. Od końca 1977r. obejmuje probostwo w RFN w miejscowości Hoster, gdzie pełni służbę do nadal. Trzecim kapłanem pochodzącym z Osin jest ks. dr. Stefan Wacławik, (ur. 1956r.), syn Tadeusza i Marty z domu Sosna. Wstępuje do Zakonu Karmelitów Bosych przyjmując imię ojciec Damian Prymicje w Osinach w dniu 11.06.1983r. Z swojego Zakonu zostaje delegowany do Austrii, gdzie pełni służbę proboszcza w jednej z parafii w Wiedniu.

Opracowanie: Henryk Tomala

Polub Nas na Facebooku